CHUYÊN GIA TIẾT LỘ: 3 NGUYÊN NHÂN KHIẾN MẤT NGỦ KÉO DÀI

Mất ngủ kéo dài là nỗi ám ảnh của hàng triệu người trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam. Tình trạng khó đi vào giấc ngủ, thức giấc giữa đêm hay tỉnh dậy quá sớm mà không thể ngủ lại khiến cơ thể mệt mỏi, tinh thần suy giảm và thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể. 

Theo thống kê từ National Sleep Foundation, khoảng 30% người trưởng thành từng trải qua các triệu chứng của mất ngủ. Vậy đâu là nguyên nhân khiến mất ngủ kéo dài cứ mãi dai dẳng? Trong bài viết này, các chuyên gia sẽ tiết lộ 3 nguyên nhân sâu xa và cách khắc phục hiệu quả để bạn lấy lại giấc ngủ trọn vẹn.

I. Căng thẳng mãn tính – Kẻ thù số một của giấc ngủ

Căng thẳng mãn tính được xem là một trong những “thủ phạm” hàng đầu gây ra mất ngủ kéo dài. Cuộc sống hiện đại với áp lực công việc, tài chính, gia đình hay các mối quan hệ khiến nhiều người rơi vào trạng thái lo âu kéo dài. Khi tâm trí không thể thư giãn, việc chìm vào giấc ngủ trở thành một thử thách lớn.

1. Tại sao căng thẳng gây mất ngủ kéo dài?

Khi bạn căng thẳng, cơ thể sản sinh cortisol – một loại hormone giữ cho bạn tỉnh táo. Nếu tình trạng này kéo dài, nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể bị rối loạn, làm gián đoạn chu kỳ ngủ – thức. Ví dụ, một nhân viên văn phòng thường xuyên lo lắng về hạn chót công việc có thể nằm trên giường hàng giờ mà không thể ngừng suy nghĩ, dẫn đến mất ngủ kéo dài.

Theo một nghiên cứu của Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA), 43% người trưởng thành cho biết căng thẳng là nguyên nhân khiến họ trằn trọc mỗi đêm. Điều đáng lo ngại là khi mất ngủ kéo dài không được giải quyết, nó lại tạo thành một vòng luẩn quẩn: thiếu ngủ làm tăng căng thẳng, và căng thẳng lại khiến giấc ngủ càng khó đến.

2. Giải pháp khắc phục

• Thực hành thư giãn: Các kỹ thuật như thiền định, hít thở sâu hay yoga nhẹ nhàng trước khi ngủ có thể giúp giảm căng thẳng.
• Lập lịch trình ngủ đều đặn: Đi ngủ và thức dậy cùng một giờ mỗi ngày để cơ thể hình thành thói quen.
• Tạo không gian ngủ lý tưởng: Giữ phòng ngủ yên tĩnh, tối và thoáng mát để dễ dàng thư giãn.

Nếu bạn đang vật lộn với mất ngủ kéo dài do căng thẳng, đừng xem nhẹ vấn đề này. Hãy thử áp dụng những thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày để cải thiện chất lượng giấc ngủ.

II. Vấn đề sức khỏe tiềm ẩn – Nguyên nhân bị lãng quên

Không ít người nghĩ rằng mất ngủ kéo dài chỉ đơn thuần là do thói quen sinh hoạt hay áp lực tinh thần. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nhiều tình trạng y tế tiềm ẩn hoặc rối loạn sức khỏe tâm thần có thể là “kẻ giấu mặt” khiến giấc ngủ của bạn bị gián đoạn.

1. Các vấn đề sức khỏe liên quan đến mất ngủ kéo dài

• Rối loạn thể chất: Các bệnh như ngưng thở khi ngủ (sleep apnea), hội chứng chân không yên hay đau mãn tính đều có thể làm bạn thức giấc nhiều lần trong đêm.
• Rối loạn tâm thần: Trầm cảm, rối loạn lo âu, PTSD (rối loạn căng thẳng sau sang chấn) hay rối loạn lưỡng cực thường đi kèm với tình trạng mất ngủ kéo dài.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp hay corticosteroid có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Ví dụ, một người bị đau lưng mãn tính có thể không nhận ra rằng cơn đau âm ỉ vào ban đêm chính là lý do khiến họ không thể ngủ sâu. Tương tự, những người sử dụng thuốc điều trị huyết áp mà gặp khó ngủ nên trao đổi với bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi loại thuốc.

2. Cách giải quyết

Nếu mất ngủ kéo dài kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng mà không rõ nguyên nhân, bạn nên:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Xét nghiệm y tế có thể giúp phát hiện các vấn đề tiềm ẩn như ngưng thở khi ngủ hay rối loạn tuyến giáp.
• Điều chỉnh lối sống: Hạn chế caffeine và rượu bia, vốn có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mất ngủ do bệnh lý.
• Theo dõi giấc ngủ: Ghi chép lại thời gian ngủ và các triệu chứng để cung cấp thông tin chi tiết cho bác sĩ.

Việc phát hiện và điều trị sớm các vấn đề sức khỏe không chỉ giúp bạn thoát khỏi mất ngủ kéo dài mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống đáng kể.

III. Công nghệ và ánh sáng xanh – Tác nhân trong thời đại mới

Trong kỷ nguyên số, công nghệ đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Tuy nhiên, thói quen sử dụng điện thoại, máy tính bảng hay máy tính trước khi đi ngủ lại là một trong những nguyên nhân sâu xa khiến mất ngủ kéo dài ngày càng phổ biến.

1. Ánh sáng xanh ảnh hưởng thế nào đến giấc ngủ?

Ánh sáng xanh từ màn hình thiết bị điện tử có bước sóng ngắn, tương tự ánh sáng ban ngày. Khi tiếp xúc với ánh sáng này vào ban đêm, cơ thể bị đánh lừa rằng vẫn còn ban ngày, làm ức chế sản xuất melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ. Một nghiên cứu từ Đại học Y Harvard chỉ ra rằng việc tiếp xúc với ánh sáng xanh trước khi ngủ có thể làm chậm quá trình sản xuất melatonin đến vài giờ, khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hơn.

Hãy tưởng tượng: bạn lướt điện thoại để xem tin tức hay mạng xã hội trước khi ngủ, nhưng thay vì cảm thấy buồn ngủ, bạn lại tỉnh táo hơn. Đây chính là cách công nghệ âm thầm kéo dài tình trạng mất ngủ của bạn.

2. Cách giảm thiểu tác động

• Tắt màn hình trước giờ ngủ: Đặt quy tắc không sử dụng thiết bị điện tử ít nhất 1-2 giờ trước khi đi ngủ.
• Sử dụng bộ lọc ánh sáng xanh: Nhiều thiết bị hiện nay có chế độ “ánh sáng ban đêm” để giảm thiểu tác hại của ánh sáng xanh.
• Thay đổi thói quen: Thay vì xem điện thoại, hãy thử đọc sách, nghe nhạc nhẹ hoặc thực hiện các bài tập thư giãn.

Bằng cách giảm thời gian tiếp xúc với màn hình, bạn sẽ sớm nhận thấy giấc ngủ trở nên dễ dàng và sâu hơn, giúp xua tan nỗi lo về mất ngủ kéo dài.

Xem thêm: NGỦ NỬA TỈNH NỬA MƠ VÀ CÁCH KHẮC PHỤC

Mất ngủ kéo dài không chỉ là vấn đề về giấc ngủ mà còn là tín hiệu cảnh báo về sức khỏe và lối sống của bạn. Nếu bạn đã thử mọi cách mà tình trạng khó ngủ vẫn dai dẳng, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra giải pháp tối ưu nhất.

Lưu ý: Bài viết này cung cấp thông tin tham khảo và không thay thế cho tư vấn y tế chuyên nghiệp. Hãy gặp bác sĩ nếu bạn cần hỗ trợ cụ thể về tình trạng mất ngủ kéo dài của mình.